Қазақстан жақын арада Түркияда жылжымайтын мүлік сатып алу бойынша жетекші елдердің тізіміне қосылуы мүмкін, деп хабарлады Түркияның ірі инвестициялық құрылыс холдингінің өкілі Александра Соколова сейсенбі, 16 сәуірде Алматыда өткен баспасөз мәслихатында.
2012 жылдың тамыз айында Түркияда шетелдіктердің жылжымайтын мүлік сатып алуы үшін өзара түсіністік қағидатын алып тастайтын заң күшіне енді. «Қазіргі уақытта Қазақстан түрік жылжымайтын мүлкін шектеусіз сатып алуға құқылы 129 елдің бірі», - деді Александра Соколова, заң күшіне енгеннен бері қазақстандықтар 57 мүлік сатып алғанын атап өтті.
Компанияның мәліметі бойынша, қазақстандықтар көбінесе Стамбұл, Анкара және курорттық аймақтардан тұрғын үй сатып алады. Александра Соколова атап өткендей, экономикалық дағдарыс түрік жылжымайтын мүлік бағасына іс жүзінде ешқандай әсер еткен жоқ, себебі олар өз қаражатымен, сатып алынған жерде, қосалқы мердігерлерсіз салынуда. «Кешен салынбас бұрын да мемлекеттік сақтандыру компаниялары барлық мүлікті сақтандырады, ал адамдар меншік құқығы туралы құжат алады», - деп түсіндірді құрылыс компаниясының өкілі.
Оның айтуынша, Түркиядағы жылжымайтын мүлік бағасы 2010 жылдан бері 10-20%-ға өсті және «әр 3-5 ай сайын шаршы метріне 50 еуроға» өсіп келеді. Стамбұлда жылжымайтын мүлік бағалары көршілікке және жағалауға жақындығына байланысты айтарлықтай өзгереді. Шалғай аудандарда (теңізден 5 км-ден астам қашықтықта) шамамен 80 шаршы метрлік стандартты пәтерді 30 000-50 000 еуроға табуға болады. Жағажай аймақтарында екі бөлмелі пәтердің бағасы 80 000-нан 120 000 еуроға дейін. Орталық жағалаудағы шаршы метрдің орташа бағасы әрлеуіне байланысты 1500-2000 еуроны құрайды. Жоспардан тыс мүліктерді шаршы метріне 600 еуродан бастап сатып алуға болады, ал кіріктірілген жиһаз бен тұрмыстық техникамен жабдықталған аяқталған кешендердегі баға 850 еуродан басталады.
«Көптеген инвесторлар бірнеше пәтер сатып алып, оларды жалға береді. Бұл кешендердегі жалдау ақысы тоғыз айлық жағажай маусымында бір түнге 80 еуродан 160 еуроға дейін, ал маусымаралық кезеңде айына 600 еуродан 1200 еуроға дейін. Пәтер өзін-өзі 4-7 жылда ақтайды», - деді Александра Соколова.
Түркияда жылжымайтын мүлікке иелік ету құқығы заңмен қорғалған және Еуропа елдеріндегідей даусыз. Үйдің астындағы жер де мүлікпен бірге сатып алынады.
«Маңыздысы, Түркия қос салық салынатын ел емес. Ондағы мүлік салығы минималды – кадастрлық құнның 0,027%-ы, бұл коммерциялық құнның шамамен 50-70%-ын құрайды: жылына шамамен 50-100 еуро. Коммуналдық қызметтер жылына 380 еуродан 500 еуроға дейін, оған барлық күрделі инфрақұрылымды пайдалану кіреді: жағажайлар, бассейндер, сауналар және т.б.».
Мүлік иелері әуежайға дейін тасымалдау немесе Түркияда тегін су үшін ақы төлемейді. Олар болмаған жағдайда, басқарушы компания мүлікті бақылайды және оны күтіп ұстауға жауапты.
Осы жылдың 4 сәуірінде Түркияда шетелдіктер және халықаралық қорғау туралы заң күшіне енді, бұл мүлік иелері, соның ішінде Қазақстан азаматтары үшін тұруға рұқсат алу процесін жеңілдетті. Енді тек мүлікке меншік құқығы туралы куәлік, төлқұжат және толтырылған өтініш нысаны қажет. Барлық отбасы мүшелеріне тұруға рұқсат және жұмыс істеуге рұқсат беріледі. Тұруға рұқсат сегіз жыл болғаннан кейін Түркия азаматтығы беріледі.
Авторы: Лариса Черненко
